نامگذاری این ورق به خاطر شکل ظاهری اش می باشد که به این نوع ورق داده شده است. ورق های فلزی به دو صورت کلی تولید می شوند که نورد سرد ورق روغنی و نورد گرم ورق سیاه می باشد،ورق روغنی همچنین با نام ورق با نورد سرد هم شناخته می شود.ورق های روغنی با تکنولوژی نورد سرد تهیه می شوند به این معنی که ورق های با ضخامت بالا توسط نورد به ضخامت های پایین تر تبدیل می شوند.در این حالت به خاطر استفاده از نورد سرد کیفیت ظاهری بسیار عالی می باشد به همین دلیل بیشتر در کارهای مربوط به ظاهر مورد استفاده قرار می گیرد.ورق روغنی به شاخه های ورق معمولی،ورق نیمه کشش و ورق های فوق کشش تقسیم می شود.ورق های روغنی از ضخامت ۳۰ صدم میلی متر تا ۳ میلی متر تولید می شود.
ورقی است که طی فرآیند نورد سرد در فشار بالا تولید میشود. در این فرآیند، ورق فلزی در دمایی بین دمای اتاق و دمای 200 درجه سانتی گراد قرار میگیرد. این دمای برای فلزات، جزو دماهای پایین به حساب میآید. سپس فشار شدیدی روی ورق اعمال میشود و در همین حین ورق از بین غلطک ها عبوی میکند.
این فرآیند نه تنها برای کاهش و یا تنظیم ضخامت ورق انجام میشود، بلکه ویژگی هایی مانند استحکام و دوام را به ورق اضافه میکند و تحمل آن را در برابر فشار افزایش میدهد. از این رو میتوان گفت دلیل گستردگی کاربرد ورق های روغنی در مقایسه با سایر ورق ها، همین بالا بودن مقاومت آنهاست.
ورق روغنی که به آن ورق سرد نیز گفته میشود، انواع مختلفی دارد. انواع ورق سرد بر اساس درصد و نوع آلیاژ به کار رفته در آن و همچنین عملیات حرارتی اجرا شده در فرآیند تولید این ورقها، تقسیمبندی میشود. رایجترین عناصری که برای تقویت ورق روغنی در ساختار آن استفاده میشوند، عبارتند از کربن، منگنز، سیلیسیوم، فسفر، گوگرد و کروم. به طور کلی سه دسته اصلی زیر را میتوان برای انواع ورق روغنی در نظر گرفت.
این محصول یکی از پر کاربردترین انواع ورق روغنی در بازار است و برای تولید انواع سازههای ساختمانی یا صنعتی استفاده میشود. نام دیگر ورق st12، ورق کششی است و تا 45 درجه خم میشود. از مهمترین مزایای این نوع ورق روغنی میتوان به ماندگاری و بالا بودن تاریخ انقضا آن تا 18 ماه، اشاره کرد.
از این نوع ورق معمولاً برای تولید سازههای صنعتی و غیر صنعتی با پرسکاری در عمق کم و جوشکاری استفاده میکنند. این محصول که در بازار با عناوین نیمهکششی یا نیمهکشسانی، شناخته میشود، قابلیت خم شدن تا 90 درجه را دارد و تاریخ انقضای آن حداکثر 8 ماه است.
از دیگر نمونههای ورق روغنی، میتوان به ورق فوق کششی st14 اشاره کرد. این ورق به دلیل برخورداری از انعطافپذیری بالا، در صنایع خودروسازی و یا صنایعی که در آنها پرسکاری عمیق اجرا میشود، کاربرد گستردهای دارد. این نوع ورق را میتوان به طور کامل تا نمود و تاریخ انقضای آن حداکثر 8 ماه است.
از دیگر نمونههای ورق روغنی میتوان به ورق ST37 اشاره کرد. این ورق دارای درصد کربن کم و استحکام متوسطی است. به دلیل پایین بودن میزان کربن در ساختار آن، خاصیت جوشپذیری افزایش یافته است. از این رو کاربردهای فراوانی در صنایع کشتی سازی، پل سازی و البته ساختمان سازی دارد. از دیگر مزایای این محصول میتوان به خاصیت شکل پذیری خوب، قدرت کششی بالا و تحمل فشار زیاد اشاره کرد.
ورقهای روغنی از ویژگیها و مزایای منحصر به فردی برخوردار هستند که آنها را به گزینهی ایدهآل برای استفاده در صنایع مختلف تبدیل کردهاند.
ورقهای روغنی با ظاهری براق و زیبا، انتخابی ایدهآل برای کاربردهایی هستند که جلوه و ظاهر محصول نهایی اهمیت دارد. این ورقها، علاوه بر جذابیت ظاهری، استحکام بالایی دارند که مهمترین ویژگی آنهاست. این استحکام برای اطمینان از تولید محصولات با کیفیت و مقاوم، امری اساسی است. همچنین، مقاومت بالای ورقهای روغنی در برابر زنگزدگی و خوردگی، آنها را در شرایط صنعتی و محیطهای خاص به گزینهای مناسب تبدیل کرده است. توانایی این ورقها در تحمل وزن بالا و مقاومت در برابر فشار، آنها را به انتخاب مناسبی در برخی از ساختارها و تجهیزات تبدیل میکند. همچنین، سرعت و راحتی در تولید ورق روغنی به عنوان یک فرآیند ساده و سریع، این ورقها را به گزینهای اقتصادی و کارآمد تبدیل کرده و در نهایت، قیمت مناسب و مقرونبهصرفه را فراهم میآورد. سطح یکنواخت و صیقلی ورقهای روغنی، عدم تغییرات فیزیکی زیاد در اثر انقباض و انبساط را فراهم کرده و این ویژگی بهترین احوال این ورقها را برای آبکاری و رنگکاری معرفی میکند.
تولید ورق روغنی یک فرآیند جامع است که از چند مرحله اصلی تشکیل شده است:
همانطور که اشاره شد یکی از اصلیترین مراحل تولید ورق روغنی یا ورق نورد سرد، روغنکاری است. این مرحله در اصل برای جلوگیری از زنگزدگی ورق فولادی انجام میشود. با این حال روغنکاری فواید دیگری نیز برای بهبود کیفیت ورق آهنی دارد. از جمله مهمترین فواید روغنکاری در نورد سرد میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
نکته قابل توجه در خصوص روغن مورد استفاده در فرایند تولید این ورقها آن است که بهتر است از روغنی پایدار، ارزان و غیر سمی استفاده شود که به راحتی قابلیت برطرف نمودن از سطح ورقهها را داشته باشد.
ورق سیاه ابتدا اسید شویی می شود که پولک های سطحی ورق که سیاه رنگ است زدوده شود و سپس طی چندین مرحله نوردکاری سرد تبدیل به ورق روغنی میشود. مثلا برای تولید ورق روغنی به ضخامت ۲ میلیمتر از ورق سیاه با ضخامت ۳ میلیمتری استفاده می شود. ورق روغنی تولید شده می تواند ویژگیهای متفاوتی داشته باشد که بستکی به عناصری دارد که در ورق روغنی موجود است، یعنی درصد کربن منگنز تیتانیوم و سایر عناصر.
مثلا برای تولید فیلتر اتومبیل از ورق روغنی با قابلیت ST14 فوق کشش استفاده می شود و برای بدنه اتومبیل مثل گل گیر از ورق روغنی با قابلیت ST13 استفاده می شود. برا اجاق گاز که صفحه فلزی لعاب گیر دارد از ورق روغنی با قابلیت EK2 و همچنین برای قطعات زیرین اتومبیل از ورق روغنی با قابلیت QSTE ضد سایش استفاده می شود. برای تولید اگزوز از ورق روغنی با قابلیت سازگار با شرایط ضدزنگ زدگی استفاده می شود.
ورق سرد فولادی حاصل نورد مجدد ورق گرم فولادی در محدوده دمای اتاق است. به همین دلیل به آن ورق نورد سرد گفته میشود. این امر منجر به بهبود خواص سطحی ورق و افزایش تلورانس و دقت ابعادی آن میشود. همچنین، سطح صاف و صیقلی که اغلب روغنی مانند نیز هست، از دیگر مشخصههای ورق سرد فولادی است
از مهمترین امتیازات و ویژگی های ورق سرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
قیمت بالا به دلیل خواص سطحی و استحکام بالاتری که دارد و نیز مراحل بیشتر و عملیات اضافه در فرآیند تولید.
امروزه ورق سرد در صنایع مختلف تولیدی و ساخت و ساز کاربرد دارد. از اصلی ترین آن ها عبارتند از:
ورق سرد را بر اساس نوع استاندارد و آلیاژ ساخت و همچنین پوشش دهی سطح می توان به دسته های مختلف طبقه بندی کرد. ورق سرد st12، ورق سرد st13 و ورق سرد st14 از نمونه انواع ورق با توجه به استاندارد ساخت است. ورق سرد گالوانیزه، ورق رنگی و ورق قلع اندود نیز از نمونه ورق با پوشش خاص به شمار می رود.
ورق گرم یا همان ورق سیاه به طور گسترده در تولید اتومبیل، کامیون و سایر وسایل حمل و نقل استفاده می شود. ورق فولادی نورد گرم نوعی از مواد فولادی است و دارای گریدهای مختلفی می باشد، که از طریق فرآیند نورد گرم تولید می شود. این فرآیند شامل حرارت دادن ورق فولادی و سپس عبور آن از کارخانه های نورد برای ایجاد ورق فولادی نهایی است. ورق فولادی نورد گرم در دماهای بالا پردازش می شود و در نتیجه تغییرات ساختاری در فولاد ایجاد می شود و خواص مکانیکی و فیزیکی خوبی ارائه می دهد. ورق گرم یک نوع ورق فولادی است که به وسیله فرآیند غلتکزنی گرم تولید میشود. این فرآیند باعث تشکیل ورقهای فولادی با خصوصیات مختلفی میشود که بسته به نیازهای مختلف صنایع، مورد استفاده قرار میگیرند.
ورق فولادی نورد گرم یک ماده مهم در بخش صنعتی است و به طور گسترده در زمینه های مختلف استفاده می شود. ویژگی اصلی آن این است که در دماهای بالا تولید می شود و باعث ایجاد صفحات فولادی با سختی و شکل پذیری بالا می شود. ورق فولادی نورد گرم کاربردهای متنوعی دارد و نقش مهمی در بخش صنعت ایفا می کند.
این محصول به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم قابل استفاده است. ساخت مخازن، ساخت بدنه ماشینآلات، اتومبیلها و کشتیها از جمله موارد کاربرد مستقیم آن است. از طرف دیگر، این محصول را میتوان به صورت غیرمستقیم در ساخت سایر مقاطع فولادی مانند انواع پروفیل های ساختمانی و صنعتی به کار برد.
انواع مختلفی از صفحات فولادی نورد گرم وجود دارد که بر اساس ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی و کاربرد آنها طبقه بندی می شوند. برخی از انواع رایج عبارتند از:
این نوع ورق فولادی نورد گرم است که به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد و برای کاربردهای مختلف در ساخت و ساز و بخش صنعتی مناسب است. دارای خواص مکانیکی و استحکام مناسب برای کاربردهای مختلف است.
این نوع فولاد دارای سختی و استحکام بالاتری است و برای کاربردهایی که نیاز به خواص مکانیکی خوب دارند، مانند پل ها، تجهیزات سنگین و سایر پروژه های ساختمانی مناسب است.
این نوع فولاد برای افزایش سختی تحت عملیات حرارتی قرار می گیرد. معمولاً در کاربردهایی که نیاز به استحکام و ظرفیت باربری بالا دارند، مانند ساخت سازه ها و مهندسی مکانیک استفاده می شود.
مهمترین عاملی که سبب تمایز ورقهای نورد گرم و نورد سرد میشود، فرآیند تولید آنهاست. آنچه فرآیند تولید آنها را متمایز میکند نیز، دمای فرآیند است. ورقهای نورد گرم فولادی در بالای دمای تبلور مجدد فولاد که حدود 926 درجه سانتیگراد یا 1700 درجه فارنهایت است، نورد میشوند. اما ورقهای نورد سرد این فرآیند را در دمای محیط تجربه میکنند.
فرآیند نورد گرم سبب پالایش دانهها میشود. بدین معنی که جهتگیری دانهها را در ریزساختار فولاد موردنظر تغییر داده و همزمان، عملیات ریزدانگی را نیز انجام میدهد. علاوه بر این، رساندن فولاد به بالای دمای تبلور مجدد سبب شده تا خواص مکانیکی ورق فولادی به خواص مکانیکی قبل از نورد برسد و اینچنین، از گسیختگی ورق در حین پاسهای بعدی نورد جلوگیری به عمل میآید. بدین طریق، امکان نورد بیشتر ورق فولادی تا ضخامتهای پایین وجود خواهد داشت.
ضمن اینکه، ورقهای نورد سرد مراحل تولید اضافهتری را نسبت به ورقهای گرم طی میکنند که شامل کشش سرد، تراشکاری، سنگزنی و پرداختهای سطحی مختلف میشود. این عوامل نیز بر خواص سطحی و درنهایت بر قیمت این نوع ورقها تأثیرگذار هستند.
معمولاً لبهها و سطح ورق نورد گرم خشن و ناهموار است. این امر به دلیل خنک شدن ورق پس از حرارت دهی آن تا دمای بسیار بالا است که منجر به ایجاد الگوهایی مانند پولک بر روی آنها میشود. این ورقها اغلب نیاز به عملیات سطحی نظیر کربنزدایی دارند تا خواص سطحی آنها بهبود یابد. در مقابل، ورقهای نورد سرد دارای سطح صاف، صیقلی و درخشان هستند که به دلیل تولید آنها در دمای پایین است. بنابراین، ورقهای نورد سرد بدون عملیات سطحی اضافه در کاربردهای مختلف قابلاستفاده هستند.
در ورقهای نورد سرد، به دلیل اینکه دمای فرآیند پایین است، پدیده کارسختی با ریزدانگی و کشیدگی بیشتر دانههای ریزساختار فولاد در جهت نورد همراه است که یکنواختی بیشتر ریزساختار را برای آن به همراه دارد. همچنین، نورد سرد منجر به تولید نابجاییهای بیشتر در ساختار فولاد میشود. این نابجاییها نوعی عیوب خطی در ساختار ماده هستند که عامل تغییر فرم فلزات هستند.
با کارسختی، نابجاییها قفل شده و هرگاه نابجایی قفل شود، قابلیت حرکت خود را از دست میدهد و اینچنین، افزایش استحکام و سختی در فلز را ناشی میشود. بدین طریق، استحکام و سختی بیشتری برای ورقهای نورد سرد حاصل میشود. جدول اشتال ورق معیار مناسبی برای تشخیص خواص فیزیکی و مکانیکی انواع ورق فولادی است. جدول زیر خواص مکانیکی ورقهای نورد گرم و نورد سرد را نشان میدهد.
افزایش استحکام و سختی بهطور قابلتوجهی تنشهای داخلی را در مواد ایجاد میکند. بنابراین فولاد نورد سرد با استحکام و سختی بیشتر، تنشهای داخلی بیشتری نیز نسبت به فولاد نورد گرم دارد. کاهش چنین تنشهایی قبل از پردازش مواد و برای جلوگیری از تاب برداشتن محصول نهایی بسیار مهم است.
ورق نورد گرم به دلیل انبساط و انقباض ناشی از حرارت دهی در حین نورد و سپس خنک شدن تا دمای محیط، دارای اعوجاجهایی جزئی است بهطوریکه شکل کلی آن بهصورت ذوزنقه درمیآید. اما ورق نورد سرد کاملاً مستطیلی و دارای دقت ابعادی بالایی است. ضمن اینکه، ورق نورد گرم دارای لبهها و گوشههای گرو است اما ورق نورد سرد لبهها و گوشههایی تیز دارد.
ازآنجاییکه ورق نورد گرم فرآیند تولید سادهتری را طی میکند، قیمت ارزانتری هم نسبت به ورق نورد سرد دارد. همچنین، خواص سطحی و خواص مکانیکی ورق نورد سرد نیز از ورق گرم بهتر است که این موارد هم در گرانتر بودن ورق نورد سرد نسبت به ورق نورد گرم نقش دارند.
قیمت ورق سرد و گرم را لحظه ای از کاسپین متال بگیرید.
مجموعه کاسپین متال با داشتن مشاورینی مجرب و با سابقه، شما را در انتخابی درست راهنمایی میکند تا خریدی مطمئن را برای شما به ارمغان آورد.